اثرات عوامل زیست محیطی بر سازوکار تولید هورمون های موثر بر دستگاه ایمنی سخت پوستان

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

دانش آموخته دکتری تخصصی بهداشت آبزیان، بخش علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

استرس‌های محیطی در یک بوم‌سازگان پرورشی در کنار آلاینده‌ها، بر کیفیت زیست آبزیان موثر بوده و شاخص‌های ایمنی را تغییر دهند. از این رو، هدف از مطالعه پیش‌رو، معرفی سازوکار هورمونی پاسخ به استرس، کنترل دستگاه ایمنی سخت پوستان و تشریح اثرات عوامل زیست محیطی بر این سازوکار و نتایج حاصل از آن است. هورمون هاپیرگلیسمی سخت پوستان (CHH) با عملکرد دوگانه متابولیسمی- استرسی یکی از مهمترین عواملی است که می‌تواند بسیاری از فرایندهای زیستی در سخت پوستان را تنظیم کند. از سویی دیگر، استرس‌های محیطی، سرکوب شاخص‌های ایمنی نظیر فعالیت‌های ذره خواری، فنول اکسیداز (PO)، سوپراکساید دسموتاز (SOD)، پپتیدهای ضد میکروبی و لایزوزیم، کاهش سلول‌های خونی کل (THC) و فعالیت باکتری‌کشی همولنف، و همچنین تغییر در نسبت سلول‌های خونی در سخت پوستان را در پی خواهد داشت. بنابراین مدیریت استرس‌های محیطی و پیش‌گیری از مواجهه با آلاینده‌ها می‌تواند تولید را از دو طریق افزایش دهد. نخست کاهش ترشح هورمون‌هایی نظیر دوپامین که در شرایط استرس به هر بهایی منجر به حفظ بقای جانور می‌شوند، طبیعتا می‌تواند سبب گردد تا واکنش‌های زیستی به رشد منتهی شود. دوم اینکه پایداری شاخص‌های ایمنی در این جانوران می‌تواند مقاومت این جانوران را نسبت به عوامل بیما‌ری‌زا بالا برده و نرخ زنده مانی را در همه‌گیری‌های عفونی افزایش دهد. کوتاه سخن اینکه، مهم‌ترین مسئله‌ای که لازم است تا پرورش-دهندگان میگو به آن توجه داشته باشند، ثبات عوامل محیطی در بوم‌سازگان پرورشی است.

کلیدواژه‌ها